Is een NEN 3140 certificaat verplicht in Nederland?

Het behalen van een NEN3140 certificaat kan door een bedrijf verplicht worden gesteld maar is wettelijk geen verplichting. Volgens artikel 8 van de Arbeidsomstandighedenwet is een werkgever in Nederland verplicht om er voor te zorgen dat werknemers zo veilig mogelijk werken op de werkplek en rondom de werkplek. Daarvoor moeten werknemers effectief worden ingelicht over de werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden, de machines en gereedschappen die gebruikt moeten en alle veiligheidsrisico’s die daaraan verbonden zijn.
Ook dient een werknemer op de hoogte te worden gebracht welke persoonlijke beschermingsmiddelen vereist zijn en op welke manier de eventuele veiligheidsrisico’s beperkt kunnen worden of gesignaleerd kunnen worden aan een daarvoor verantwoordelijk persoon. NEN3140 is geen wettelijke verplichting maar wel een effectief middel om aan de wettelijke verplichting te voldoend om werknemers goed in te lichten over (elektrische) veiligheid.

NEN3140 en veiligheid
Veiligheid draait voornamelijk om kennis, een werknemer moet weten wat hij of zij moet doen om veilig te werken. Daarvoor is een NEN3140 certificaat een effectief middel. Als men zich richt op het vergroten van de:

  • Elektrische veiligheid
  • Veiligheid van elektrische arbeidsmiddelen
  • Veiligheid van elektrische gebouwgebonden installaties.

In deze drie groepen in het NEN 3140 certificaat ingedeeld. Daarnaast is NEN 3140 ook verbonden aan de verantwoordelijkheid die een bepaald persoon heeft in de functie. Net als VCA basis en VCA Vol is ook NEN 3140 gekoppeld aan uitvoerende en leidinggevende functies. Daarover lees je in de volgende alinea meer.

Verschillende niveaus voor NEN 3140
In de techniek werken, net als in andere sectoren, uitvoerende mensen maar ook leidinggevenden of installatieverantwoordelijken. Op het gebied van veiligheid zijn er daarom verschillende rollen. Iemand die als Voldoende Onderricht Persoon werkzaamheden uitvoert heeft een andere rol als een Installatieverantwoordelijke. Daarom heeft NEN 3140 verschillende categorieën namelijk:

  • Voldoende Onderricht Persoon NEN 3140 (NEN 3140 VOP)
  • Vakbekwaam Persoon NEN 3140 (NEN 3140 VP)
  • Installatie- en Werkverantwoordelijke (NEN 3140 IV).

Geldigheid NEN 3140
Een NEN 3140 certificaat is 3 jaar geldig daarna zou het certificaat opnieuw behaald moeten worden indien het bedrijf dit verplicht stelt. Een NEN 3140 is namelijk geen wettelijke verplichting. Het is wel een middel voor een bedrijf om aan de wettelijke verplichting te voldoen om werknemers goed te instrueren over de veiligheidsrisico’s en werkzaamheden aan elektrische arbeidsmiddelen en installaties.