Wat is sollicitatietraining en waarom worden sollicitatietrainingen aangeboden?

Mensen kunnen door verschillende redenen beschikbaar komen op de arbeidsmarkt. Zo kan het afronden van een opleiding er voor zorgen dat iemand werk moet zoeken. Daarnaast kunnen mensen om verschillende redenen worden ontslagen of kan hun contract zijn afgelopen bij hun huidige werkgever. De meeste werkzoekenden willen zo snel mogelijk een baan die bij hun wensen en hun opleidingsniveau aansluit. Het contact zoeken met een potentiële werkgever voor het krijgen van een baan wordt solliciteren genoemd. Solliciteren is voor veel mensen niet eenvoudig. Met name in een periode van economische crisis is het aanbod van personeel op de arbeidsmarkt meestal groter dan de vraag naar personeel bij bedrijven. Dit kan natuurlijk per functiegroep en per regio verschillen. Desondanks hebben bedrijven over het algemeen de keuze uit meerdere sollicitanten wanneer ze iemand zoeken voor een vacature.

Een sollicitant moet zich positief onderscheiden van andere sollicitanten. Door dit positieve onderscheid kan de sollicitant zijn of haar kans op de baan vergroten. Hieronder volgen een aantal alinea’s met praktische informatie over solliciteren. Daarna volgen een paar alinea’s die specifiek gericht zijn op sollicitatietraining. Voor een sollicitatietraining wordt vaak een beroep gedaan op professionals. Het is goed dat sollicitanten gebruik kunnen maken van de expertise van deze professionals. Als men echter voldoende heeft aan algemene tips over solliciteren is dat misschien efficiënter en daarnaast bespaart het tijd en kosten voor de sollicitant.

Wees eerlijk over je sollicitatieprofiel
Als je solliciteert kun je er vanuit gaan dat je niet de enige sollicitant bent die bij een bepaald bedrijf op een bepaalde functie solliciteert. Er zijn meestal meerdere sollicitanten die hetzelfde belang hebben als jij. Dit belang is het bemachtigen van een baan die bij je past. Een baan is tegenwoordig meer dan alleen een inkomstenbron. Een baan is voor veel mensen een belangrijk onderdeel van hun loopbaan. Daarnaast ontlenen veel werknemers een bepaald statusgevoel of eigenwaarde aan hun baan. Sommige banen spreken meer tot de verbeelding dan andere banen. Veel sollicitanten willen wel een baan hebben met een bepaalde status, doorgroeimogelijkheden en uitstekende arbeidsvoorwaarden maar hebben daarvoor niet een geschikt sollicitatieprofiel.

De eerste stap die een werkzoekende moet zetten is een duidelijke inschatting maken van zijn of haar kansen op de arbeidsmarkt. Hierbij kan een cv als uitgangspunt worden genomen. Ook ervaringen die zijn opgedaan tijdens opleidingen en verschillende banen kunnen een inzicht geven in de kwaliteiten van de werkzoekende. De werkzoekende moet vooral eerlijk naar zichzelf of haarzelf kijken en goed in kaart hebben wat hij of zij goed kan en aan welke eigenschappen nog gewerkt moet worden om de kansen op de arbeidsmarkt te verbeteren. Hierbij kan de werkzoekende ook gebruik maken van de expertise van een loopbaanbegeleider.

Wanneer een werkzoekende langdurig zonder werk zit kan ook de hulp worden ingeschakeld van een re-integratieconsulent. Zowel de loopbaanbegeleider als de  re-integratieconsulent kan de werkzoekende ondersteunen bij het in kaart brengen van het sollicitatieprofiel. Hierbij wordt tegenwoordig naast opleidingen en werkervaring ook gekeken naar karaktereigenschappen en competenties. Daarnaast kunnen ook verschillende psychologische testen worden gehouden en beroepskeuzetesten om een nog beter beeld te vormen van de werkzoekende. Wanneer het sollicitatieprofiel is opgesteld heeft de werkzoekende een goed beeld van de eigenschappen en kwaliteiten waarover hij of zij beschikt. Dan kan de werkzoekende gericht op zoek gaan naar een baan.

Hoe onderscheid je jezelf als sollicitant?
Solliciteren naar een functie is voor veel mensen spannend. Een sollicitant wil graag zijn of haar kwaliteiten zo goed mogelijk kenbaar maken bij een bedrijf. Het uiteindelijke doel is het bemachtigen van de baan waarop is gesolliciteerd. Bedrijven hebben meestal de keuze uit meerdere sollicitanten daarom moet je jezelf goed kunnen onderscheiden van andere werkzoekenden. Hierbij kun je jezelf als uitganspunt nemen maar ook het bedrijf. Wanneer je jezelf als uitganspunt neemt zal je moeten uitgaan van je eigen kracht en hopen dat een bedrijf jouw sollicitatie aantrekkelijk genoeg vindt om je uit te nodigen voor een gesprek. Het is over het algemeen verstandiger om je van te voren goed te verdiepen in het bedrijf waar de vacature open staat. Hierbij moeten de behoeftes van het bedrijf goed in kaart worden gebracht. Een sollicitant doet er verstandig aan om goed in te schatten welke ontwikkelingen zich afspelen bij het bedrijf waar een vacature open staat. Vervolgens moet de sollicitant goed gaan inschatten of deze ontwikkelingen en bedrijfsprocessen aansluiten bij het sollicitatieprofiel. Wanneer de sollicitant de conclusie trekt dat er duidelijk overeenstemming is tussen de wensen en ambities van het bedrijf en de vaardigheden van de sollicitant kan hij of zij een gerichte sollicitatie sturen. Ondanks de zorgvuldige voorbereiding kan het voor de sollicitant nog moeilijk zijn om te solliciteren. Soms moet een werkzoekende deze sollicitatieangst overwinnen door de eerste stap te zetten en contact op te nemen met bedrijven. Het is echter ook mogelijk dat de een werkzoekende  niet goed weet hoe hij of zij moet solliciteren en er alleen niet uit komt. In dat geval zijn er verschillende sollicitatietrainingen die gevolgd kunnen worden.

Wat is een sollicitatietraining?
Een sollicitatietraining wordt aangeboden door verschillende instanties en is bedoelt om werkzoekenden handvaten te geven waarmee ze hun kansen op werk kunnen vergroten. Deze trainingen kunnen worden aangeboden door het UWV of reïntegratiebedrijven. Een sollicitatietraining kan een onderdeel zijn van een re-integratietraject. Daarnaast kunnen ook loopbaanbegeleiders in veel gevallen een sollicitatietraining aanbieden aan cliënten. In een sollicitatietraining leert iemand verschillende vaardigheden aan. Dit kan bijvoorbeeld het opstellen van een cv zijn of het schrijven van een sollicitatiebrief. Dit lijkt misschien eenvoudig maar is voor veel mensen toch moeilijk. Het is belangrijk dat een werkzoekende goed in staat is om zijn of haar vaardigheden, competenties, opleidingen en werkervaring zo goed mogelijk op papier te zetten. Dit kan tijdens een sollicitatietraining worden geleerd. Tijdens deze training leert de werkzoekende ook de moderne indeling van een sollicitatiebrief en cv. Deze indeling verandert na verloop van tijd. Zo zijn veel moderne cv’s tegenwoordig voorzien van een korte inleiding waarin de inhoud van de cv kort wordt samengevat en de ambities van de sollicitant worden benadrukt.

De meeste sollicitatietrainingen worden in lokalen gehouden waarbij een re-integratieconsulent of een loopbaanbegeleider een groep werkzoekenden instructies geeft. Daarbij kan degene die de sollicitatietraining geeft vragen beantwoorden en voorbeelden tonen van bijvoorbeeld sollicitatiebrieven en cv’s die in de praktijk worden gebruikt voor sollicitatie. Een sollicitatietraining is niet altijd vrijblijvend. Het is mogelijk dat een uitkeringsinstantie zoals het UWV mensen die gebruik maken van een uitkering verplicht een sollicitatietraining laat volgen. Een sollicitatietraining kan daardoor een verplichting zijn waaraan een uitkeringsgerechtigde moet voldoen net als de sollicitatieplicht.  Deze sollicitatietrainingen hebben geen vrijblijvend karakter en het doel van deze sollicitatietrainingen is tweeledig. Aan de ene kant moet de werkzoekende zo snel mogelijk een betaalde baan bemachtigen en aan de andere kant wil de uitkeringsinstantie de werkzoekende zo snel mogelijk uit de uitkeringspositie hebben. Dit laatste zorgt er voor dat de uitkeringsinstantie minder geld aan uitkeringsgerechtigden hoeft te verstrekken. De reden waarom een sollicitatietraining wordt gegeven kan verschillen ook de inhoud van de sollicitatietrainingen kan onderling variëren.

Wat leer je in een sollicitatietraining?
Tijdens een sollicitatietraining of een training solliciteren kan gebruik worden gemaakt van verschillende middelen die de sollicitatievaardigheden van de deelnemers bevorderen. Zo kan er gebruik worden gemaakt van computers. Op deze computers kunnen de deelnemers leren hoe ze een brief of een cv kunnen opstelling in tekstverwerkingsprogramma’s. Daarnaast kunnen de computers ook worden gebruikt om de deelnemer te laten oefenen met het versturen van een sollicitatie per e-mail. Tegenwoordig wordt ook veel gebruik gemaakt van vacaturewebsites waarop tevens digitale cv’s kunnen worden geplaatst door werkzoekenden. In een sollicitatietraining kan een loopbaanbegeleider of re-integratieconsultant laten zien aan de hand van voorbeelden hoe de deelnemers een cv op deze websites kunnen neerzetten. Het is zelfs mogelijk dat tijdens de sollicitatietraining de deelnemers hun cv’s daadwerkelijk op een paar toonaangevende vacaturesites gaan plaatsen. Dit is voor de deelnemer een zichtbaar resultaat van de training. Het cv van de deelnemer is door het plaatsen van een cv op een vacaturesite zichtbaar voor veel bedrijven die een account hebben van een vacaturesite. Dit vergroot de kansen van de werkzoekende deelnemer op een baan.

Een ander tastbaar resultaat van een sollicitatietraining is de sollicitatiebrief die tijdens een training door de deelnemer onder begeleiding kan worden opgesteld. Deze sollicitatiebrief kan door de werkzoekende  deelnemer als voorbeeld gebruikt voor verschillende andere sollicitaties. Het is ook mogelijk dat de deelnemer voorafgaand aan de sollicitatietraining een vacature moest meenemen waar daadwerkelijk een gerichte sollicitatiebrief naar geschreven moest worden. In dit geval is het resultaat van de sollicitatietraining een gerichte sollicitatie naar een vacature bij een bedrijf die de sollicitant zelf heeft uitgezocht.

Een goed opgesteld modern cv kan ook een tastbaar resultaat zijn van een sollicitatietraining. Deze cv wordt tijdens de training onder begeleiding opgesteld door de deelnemer zelf. De deelnemer leert waarom een goed cv belangrijk is voor een sollicitatie bij een bedrijf. Hij of zij leert het cv conform de moderne richtlijnen opstellen en houdt daarnaast aan de training een goed opgesteld cv over dat direct naar bedrijven gestuurd kan worden waar een passende vacature open staat.

Minder tastbare resultaten van een sollicitatietraining zijn sollicitatievaardigheden die aangeleerd kunnen worden. Hierbij kan gedacht worden aan gespreksvoering. Deelnemers kunnen onder begeleiding van een loopbaanbegeleider of re-integratiecoach (re-integratieconsulent) verschillende sollicitatiegesprekken oefenen. Dit kan aan de hand van een rollenspel worden gedaan. Indien nodig kan het rollenspel worden opgenomen op een videocamera. Hierdoor kan de deelnemer de beelden van het sollicitatiegesprek later terugzien en gericht feedback krijgen over de rol die hij of zij in het gesprek heeft gehad. Daarbij kan aandacht worden besteed aan de verbale en non-verbale communicatievaardigheden. Ook kan men oefenen met het formuleren van de juiste antwoorden op de vragen die tijdens een sollicitatiegesprek aan de sollicitant worden gesteld.

Er kan gebruik worden gemaakt van verschillende cases die als voorbeeld dienen.  Daarnaast kan een deelnemer van een sollicitatietraining vaak ook zelf voorbeelden inbrengen over sollicitatiegesprekken die goed verliepen of sollicitatiegesprekken die beter hadden kunnen verlopen. Deze gespreksvaardigheden maken een belangrijk deel uit van een sollicitatietraining. Een sollicitatiegesprek is meestal ook het onderdeel van de sollicitatie waar de sollicitant het meeste tegenop ziet. Sommige sollicitanten hebben zelfs sollicitatieangst. Door te oefenen met sollicitatiegesprekken kunnen deelnemers hun angst voor deze gesprekken verminderen of zelfs geheel wegnemen. Het volgen van een sollicitatietraining kan voor de deelnemers van groot belang zijn voor hun toekomst.

Waarom is een sollicitatietraining belangrijk?
Als iemand sollicitatieangst heeft of niet weet hoe hij of zij moet solliciteren vormt dat een belangrijke beperking voor zijn of haar toekomst. Werk vormt een belangrijk deel van de dagbesteding voor de beroepsbevolking. Een goede baan is voor veel mensen belangrijk omdat ze daarmee geld kunnen verdienen en een bepaalde status hebben. Het verliezen van een baan wordt door veel mensen als zeer vervelend ervaren. Men ondergaat vaak een onzekere periode waarin men op zoek zal moeten naar een nieuwe baan. Het is belangrijk dat die nieuwe baan voldoet aan de kennis en mogelijkheden van de werkzoekende. Als een werkzoekende ondanks een geschikt sollicitatieprofiel niet weet hoe hij of zij moet solliciteren kunnen er veel banen aan zijn of haar neus voorbij gaan. Dit is natuurlijk jammer. Een goede sollicitatietraining kan er voor zorgen dat iemand precies weet hoe hij of zij op de juiste manier zijn sollicitatie bij een bedrijf kenbaar moet maken en de kans op het bemachtigen van de functie kan vergroten.

Een sollicitatietraining blijft echter een training. Het is geen garantie dat doormiddel van een sollicitatietraining ook daadwerkelijk een baan wordt verkregen. Andere factoren spelen bij een sollicitatie ook een rol. Hierbij kan gedacht worden aan werkervaring, opleiding, competenties, vervoersmogelijkheden en woonlocatie. Er kunnen echter meerdere sollicitanten zijn met een vergelijkbaar sollicitatieprofiel. In dat geval kan iemand die goed getraind is in solliciteren een voordeel hebben in de sollicitatieprocedure. Met name mensen die nauwelijks of nooit een sollicitatie hebben gedaan kunnen doormiddel van een sollicitatietraining hun kansen op de arbeidsmarkt vergroten. Als je de kans krijg moet je niet aarzelen: volg een sollicitatietraining.