Wat is een portfolio en waarvoor wordt deze gebruikt?

Het woord portfolio is een samenvoeging van twee Latijnse woorden, het Latijnse woord voor dragen “portare” en het Latijnse woord voor papier “folium”. Een portfolio vormt een overzicht van iemand zijn of haar vaardigheden. Deze vaardigheden worden aan de hand van voorbeelden gevisualiseerd. Een technisch tekenaar kan in een portfolio verschillende tekeningen tonen van projecten die hij of zij heeft vormgegeven. Een portfolio wordt echter niet alleen gebruikt door architecten en technisch tekenaars. Ook in het kunstonderwijs, fotografie en in de mode-industrie worden portfolio’s gebruikt om de vaardigheden van een persoon te verduidelijken.

Tegenwoordig maken ook steeds meer uitvoerende technici gebruik van een portfolio. Hierin kunnen ze bijvoorbeeld tonen welke constructies ze hebben gelast en welke casco’s ze hebben gebouwd. Niet alle projecten mogen echter worden gefotografeerd. Een lasser, jachtbouwer of samensteller zal daarvoor goedkeuring moeten vragen aan de projectleider of eigenaar van het bedrijf waar hij of zij het werkstuk voor heeft gemaakt.

Waaruit bestaat een portfolio?
Een portfolio kan uit verschillende onderdelen bestaan. Over het algemeen bevat een portfolio in ieder geval de volgende informatie:

  • Een uitgebreid cv waarin de persoonlijke gegevens van de persoon zijn vermeld. De werkervaring en de opleidingen die de persoon heeft gevolgd moeten duidelijk zijn omschreven.
  • Een ander belangrijk onderdeel is de beschrijving van de competenties die de persoon heeft. Deze competenties moeten duidelijk zijn omschreven en voorzien van een reflectie. Hierdoor moet duidelijk worden over welke competenties de persoon beschikt en in welke mate de persoon over de desbetreffende competenties beschikt.
  • In een portfolio worden de vaardigheden van de persoon geïllustreerd aan de hand van voorbeelden en andere bewijzen. Deze voorbeelden kunnen foto’s, tekeningen of andere afbeeldingen zijn. Daarnaast bevat een portfolio ook zogenoemde ‘bewijzen’ van iemand zijn of haar vaardigheden. Deze bewijzen bestaan uit diploma’s, certificaten en cijferlijsten. Ook testresultaten kunnen in een portfolio worden opgenomen. Referenties kunnen die door bedrijven op schrift zijn verstrekt zijn ook een belangrijk bewijs dat iemand in een bepaalde functie zelfstandig aan de slag kan.
  • Een onderdeel, wat meestal aan het einde van het portfolio is geplaatst, richt zich op de loopbaandoelen van de persoon. Hierin kan een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) worden opgenomen. Dit plan maakt duidelijk welke groei een persoon wil doormaken om een bepaald doel te bereiken.

Is een portfolio belangrijk voor een sollicitatie?
In de architectuur, de marketing en de mode-industrie vormt een portfolio geen ongebruikelijk onderdeel van een sollicitatieprocedure. Bedrijven willen weten wat sollicitanten daadwerkelijk hebben gepresteerd. Een cv en een sollicitatiebrief zijn daarvoor in sommige gevallen te beperkt. Een portfolio wordt tegenwoordig in steeds meer branches gebruikt. Desondanks maken veel sollicitanten er geen gebruik van. Een portfolio bijhouden vereist discipline. Niet iedereen heeft deze discipline. Er moeten regelmatig nieuwe ‘bewijzen’ worden toegevoegd om de vaardigheden van de persoon inzichtelijk te maken. De persoon is eigenaar van het portfolio en moet er voor zorgen dat deze niet veroudert. Ook de leerdoelen en het bijbehorend persoonlijk ontwikkelingsplan moet goed op pijl worden gehouden.

Een verouderde portfolio werkt meestal niet in het voordeel van de sollicitant. Een goed onderhouden, actuele portfolio kan wel in het voordeel werken tijdens een sollicitatie. Een portfolio moet echter niet te uitgebreid zijn. Als afbeeldingen worden getoond van complexe projecten hoeven daarnaast niet veel afbeeldingen van eenvoudige projecten te worden getoond. De protfolio moet kernachtig en duidelijk zijn voor de persoon die het portfolio inziet. De richtlijnen voor het aanleggen van een portfolio zijn niet duidelijk vastgelegd. Dit biedt als voordeel dat iemand zijn of haar eigen creativiteit kwijt kan in het opstellen van een portfolio en het verzamelen van ‘bewijzen’. Op die manier kan een portfolio een mooi compleet beeld geven van jezelf. Dit beeld kan duidelijker worden vormgegeven dan in een cv of sollicitatiebrief. Daarom is een portfolio voor veel bedrijven een waardevol document tijdens een sollicitatieronde.