Wat is werkgebonden en niet-werkgebonden ziekteverzuim?

Ziekteverzuim is de periode waarin de werknemers als gevolg van ziekte niet kunnen werken. In Nederland wordt ziekteverzuim in twee verschillende vormen benoemd. Douwe Sjoerd Heinsma, een student aan de HBO opleiding Personeel en Organisatie in Leeuwarden, heeft de twee verschillende soorten ziekteverzuim in deze tekst beschreven.  

Werkgebonden ziekteverzuim en niet-werkgebonden ziekteverzuim
Ziekteverzuim wordt opgedeeld in werkgebonden ziekte verzuim en niet-werkgebonden ziekteverzuim. Men zou ook kunnen zeggen werkgerelateerd ziekteverzuim en niet- werkgerelateerd ziekteverzuim. Bij werkgebonden ziekteverzuim zijn de oorzaken gebonden aan het werk, oftewel de verzuimklachten ontstaan door het uitvoeren van het werk. Werkgebonden ziekteverzuim is dus gerelateerd aan het uitoefenen van een functie en de daarbij behorende werkzaamheden. Voorbeelden van werkgebonden ziekteverzuim kunnen zijn:

  • Rugklachten door te zwaar tillen.
  • Lasogen door het niet dragen van een laskap tijdens het lassen.
  • Gehoorschade door het niet of onjuist dragen van gehoorbescherming.

Deze voorbeelden zijn echter fysieke klachten die werknemers kunnen oplopen tijdens het uitoefenen van de functie. Fysieke klachten zijn lichamelijke klachten maar ook metale of psychische klachten kunnen ontstaan ten gevolge van het uitoefenen van het werk. Een bekend voorbeeld is een burn-out krijgen door de werkdruk die ervaren wordt op de werkvloer.

Niet-werkgebonden ziekteverzuim
Ziekteverzuim kan echter ook in de privésfeer ontstaan. Er zijn in de privéomgeving verschillende oorzaken te bedenken die ziekteverzuim tot gevolg kunnen hebben. Hierbij kan men denken aan fysieke klachten die ontstaan tijdens het sporten. Bijvoorbeeld klachten aan de knieën die ontstaan tijdens het voetballen. Een ander voorbeeld is een ongeluk dat is ontstaan tijdens het klussen aan een woning. Ook op weg naar het werk toe of tijdens een andere reis kan er een ongeluk gebeuren waardoor men in een verzuimsituatie raakt. Dit zijn echter ook allemaal voorbeelden van fysieke klachten ten gevolge van ongevallen. Er kunnen in de privésituatie ook mentale klachten ontstaan. Zo kan men door een echtscheiding psychische klachten krijgen of vanwege het gemis van een geliefde die is gestorven. Deze aspecten kunnen ook zeker een effect hebben op het uitoefenen van het werk. Dit effect kan zo groot zijn dat men besluit dat de werkzaamheden (tijdelijk) moeten worden onderbroken.

Periode van ziekteverzuim
De oorzaak van het ziekteverzuim is verschillend. Ook de duur van het ziekteverzuim verschilt in de praktijk. Het ziekteverzuim start op de dag dat een werknemer zich ziek meld en duurt voort tot de dag dat de werknemer volledig is herstelt of tot de dag dat de wachttijd voor de WIA vol is gemaakt. Deze wachttijd bedraagt maximaal 2 jaar. Houdt er echter rekening mee dat hiervoor de gegevens zijn gebruikt die in 2017 van toepassing waren. Door nieuwe wetten en regels kan de verantwoordelijkheid van de werkgever en de werknemer met betrekking tot het ziekteverzuim verschillen. Ook de financiële afwikkeling en het betalen van een vergoeding of salaris gedurende het ziekteverzuim kan veranderen door nieuwe wetten en afspraken tussen werknemersorganisatie (vakbonden) en werkgeversorganisaties. Houdt hierbij de collectieve arbeidsovereenkomst van de desbetreffende sector in de gaten. In veel cao’s is namelijk iets opgenomen over ziekteverzuim.