Het Programma Aanpak Stikstof wordt afgekort met PAS en is een programma dat in 2015 door de overheid is gestart om de emissie van stikstof terug te dringen in Nederland. Het programma werd daarnaast gebruikt om vergunningen te verstrekken aan bedrijven die stikstof produceren in de nabijheid van natuurgebieden. In Nederland wordt al geruime tijd veel stikstof uitgestoten. De uitstoot van stikstof vind onder andere plaats in de agrarische sector waarbij meststoffen vrij komen maar ook in het verkeer komt stikstof vrij in de atmosfeer. Stikstof wordt scheikundig aangeduid met N2) en is schadelijk voor ecosystemen en de kwaliteit van het milieu. Om die reden heeft de overheid besloten om doormiddel van het Programma Aanpak Stikstof de uitstoot van stikstof terug te dringen.
PAS is in eerste instantie ingevoerd om het milieu oftewel de natuur te beschermen. Als er meer stikstof wordt uitgestoten verdwijnen bepaalde kwetsbare soorten in de natuur en dat moet voorkomen worden. Anders gaat namelijk de diversiteit achteruit en kunnen ecosystemen verdwijnen. Natuur, milieu en de bouwsector moeten doormiddel van het PAS op elkaar worden afgestemd. Als men wil bouwen in de buurt van kwetsbare natuurgebieden dan zal men zich aan regels moeten houden. De overheid deelt daarom in het kader van het Programma Aanpak Stikstof specifieke vergunningen uit voor het bouwen in en rond natuurgebieden die als kwetsbaar worden aangemerkt. Uiteindelijk wordt bij het verstrekken van vergunningen voor bouwprojecten rekening gehouden met een reductie van stikstof voor de toekomst.
De Raad van State heeft aangegeven dat het Nederlandse programma om stikstof terug te dringen onvoldoende effect heeft. Het oordeel van de Raad van State over het PAS is duidelijk. Het Programma Aanpak Stikstof beschermd de natuur in Nederland onvoldoende tegen de uitstoot van stikstof in de bouwplannen. Er zou nauwelijks zekerheid worden geboden door het PAS als het gaat om de hoeveelheid stikstof die vrij komt door de bouw van snelwegen, stallen, industrie en andere bouwprojecten waarbij een toename van stikstof kan worden verwacht. Op 29 mei 2019 heeft de Raad van State geoordeeld dat het PAS niet als basis voor toestemming voor bouwactiviteiten mag worden gebruikt. Dat kan gevolgen de vergunningen die zijn verstrekt voor bepaalde bouwprojecten.