STEG is een afkorting die staat voor Stoom(turbine) en Gas(turbine) en wordt in de praktijk gebruikt als voorzetsel voor STEG-centrale waarmee duidelijk wordt dat er sprake is van een elektriciteitscentrale die draait op stoom en gas. In een stoom- en gascentrale oftewel STEG-centrale wordt gebruik gemaakt van twee turbines:
- De eerste turbine is een gasturbine. Deze turbine wordt in beweging gebracht door de verbranding van aardgas of door de zogenaamde vergassing van steenkool. Ook kan er gas ontstaan door vergassing van biomassa.
- De tweede turbine van de STEG-centrale is de stoomturbine. Deze turbine wordt aangedreven door stoom. Dit is in feite water dat wordt verhit door de verbranding van de gassen van de gasturbine.
In de meeste STEG-centrales zitten de gasturbine en de stoomturbine aan dezelfde as bevestigd. Daardoor drijven ze dezelfde generator aan. Als dit het geval is dan noemt men dat singleshaftconfiguratie. Door de stoomturbine wordt vaak doormiddel een synchronous self-shifting koppeling het vermogen aan de generator geleverd. Er kan ook sprake zijn van een multishaftconfiguratie. In dat geval hebben de gasturbine(s) en de stoomturbine(s) elk een eigen generator.
Restwarmte benutten van de STEG-installatie
In de koude maanden van het jaar wordt bij sommige STEG-installaties ook de restwarmte benut. Tijdens het verstoken van de brandstoffen ontstaat naast druk ook warmte. De druk is belangrijk voor het in beweging brengen van de turbines maar de warmte kan ook gebruikt worden als energiebron. In dat geval kan men deze restwarmte distribueren. Men gaat doormiddel van warmtedistributie de warmte transporteren naar bijvoorbeeld woningen of kassen. Men heeft het dan ook wel over stadsverwarming of blokverwarming. Gebouwen die op stadswarmte aangesloten zijn hoeven in principe geen gebruik te maken van een cv-ketel en cv-installatie. Door gebruik te maken van warmtekrachtkoppelingen kan het rendement worden verhoogd tot boven de 80%.
STEG-centrales in Europa
In Europa worden niet veel nieuwe elektriciteitscentrales gebouwd vanwege de energietransitie. Deze energietransitie zorgt er voor dat de meeste landen er voor kiezen om windmolenparken aan te leggen. Als er toch elektriciteitscentrales worden gebouwd dan zijn dat meestal STEG-centrales. Deze centrales hebben naast een hoger rendement ook nog een aantal andere eigenschappen. Zo is de emissie van schadelijke stoffen bij STEG-centrales minder groot dan kolencentrales. STEG-centrales stoten minder rookgassen met koolstofdioxide, zwaveloxide, koolwaterstoffen en fijnstof dan kolencentrales. Ook kan een STEG-centrale effectiever worden ingezet als er plotseling een vraag ontstaat naar piekstroom. Doordat STEG-centrales ook kunnen draaien op vergassing van steenkool en biomassa kunnen deze centrales langer worden gebruikt dan centrales die draaien op de verbranding van steenkool en aardgas.